Bor Şeker Fabrikasının Sahibi Kim? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Tatlı Bir Analiz Bazı konular vardır ki, sadece bir isim ya da bir mülkiyet bilgisinden çok daha fazlasını anlatır. “Bor Şeker Fabrikasının sahibi kim?” sorusu da onlardan biri. İlk bakışta basit bir yanıtı varmış gibi görünebilir; ancak derinlere indikçe, küresel gıda politikalarından yerel kalkınma stratejilerine, kültürel değerlerden ekonomik dengelere kadar uzanan bir yolculuğa çıkarsınız. Ben de bu yazıda, farklı açılardan bakmayı seven biri olarak sizi bu yolculuğa davet ediyorum. Geçmişten Bugüne: Cumhuriyetin Şeker Serüveni Türkiye’nin şeker üretimi serüveni, Cumhuriyet’in ilk yıllarında başlayan sanayileşme politikalarının bir parçası olarak şekillendi. 20. yüzyılın ortalarından…
6 YorumEtiket: bir
Karateciler Neden Bağırır? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine Bir İnceleme Bazı insanlar için dojo’da yankılanan bir “KIAI!” sıradan bir ses gibi gelirken, bazıları için bu bir savaş çığlığıdır. Benim gibi farklı bakış açılarını keşfetmeyi sevenler içinse bu, tartışmaya açık harika bir konudur. Karatecilerin neden bağırdığını hiç merak ettiniz mi? Sadece güç göstergesi mi, yoksa çok daha derin bir anlam mı taşıyor? Gelin birlikte hem objektif hem de duygusal yönleriyle bu ilginç davranışın ardındaki gerçekleri keşfedelim. Erkeklerin Objektif ve Bilimsel Yaklaşımı: Bedenin Potansiyelini Maksimuma Çıkarmak Erkeklerin bakış açısından bakıldığında karatecilerin bağırması, tamamen fiziksel ve teknik bir temele dayanır. “Kiai” adı verilen bu…
6 YorumHortlak: Edebiyatın Karşıtlıklar Arasında Yaşayan Sessiz Fısıldayanı Kelimelerin Gücü ve Anlatının Dönüştürücü Etkisi Edebiyat, bir kelimenin ardında yatan anlamları çözümlemek ve bu anlamların ışığında yeni dünyalar inşa etmek üzerine kurulu bir sanattır. Her kelime, bir bakış açısını, bir hissiyatı, bir dünyayı taşır. “Hortlak” kelimesi de bu tür kelimelerden biridir. Gerçekten ne anlama gelir? Bir hayaletin veya bir ölü ruhun bedeni mi? Yoksa içinde bulunduğumuz dünyada yaşarken aslında bir hayalet gibi var olan, bir yandan var olup bir yandan yok olan bir insanın imgeleri mi? Edebiyat, daima hayaletlerle doludur. Bu hayaletler yalnızca mezarlıklarda değil, sayfalarda da varlık gösterir. Birçok farklı anlamla…
8 YorumHisteri Ne Demek? Felsefi Bir Bakış Açısıyla İnceleme İnsan, dünyaya yalnızca gözleriyle bakmaz. Her şeyin bir anlamı vardır, ama o anlamları anlama ve yorumlama biçimimiz, bizim kim olduğumuzu tanımlar. Histeri, bu anlam arayışında zaman zaman bizleri gölgelerde kaybolmaya iten bir kavram olarak ortaya çıkar. TDK’de “histeri,” ruhsal bir hastalık olarak tanımlansa da, felsefi bir bakış açısıyla bu kavram, çok daha derin ve çok katmanlı bir şekilde ele alınabilir. İnsanlık tarihindeki en eski hastalık kavramlarından biri olan histeri, yalnızca bireysel bir psikolojik durumu değil, insanın kendisini, dünyayı ve varoluşunu sorgulayan bir araç olarak da karşımıza çıkar. Bu yazıda, histeri kavramını etik,…
8 YorumHikayecik Nedir? Bir Filozofun Bakışıyla Hikaye ve Gerçeklik Felsefe, insanın evrendeki yerini, bilgiyi ve gerçeği sorgulamasıdır. Hayatın anlamını, varoluşun derinliklerini keşfetmeye çalışırken, anlam yüklediğimiz kelimeler de bu yolculukta önemli birer araçtır. “Hikayecik” kelimesi de, yüzeyde basit bir anlatı gibi görülebilir; ancak dilin ve anlatının anlam dünyasına dair daha derin bir sorgulamayı başlatabilir. Peki, hikayecik neyin diğer adıdır? Sadece basit bir anlatı mı, yoksa daha derin bir felsefi anlam mı taşır? İşte, bu sorulara etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden bakarak hikayecik kavramını incelemeye çalışacağız. Hikayecik ve Etik: Anlatının Toplumsal Sorumluluğu Etik, doğru ve yanlış arasındaki farkları sorgulayan bir disiplindir. Hikayecik, genellikle…
6 YorumAtlas Böceği Kaç Kilodur? Bir Psikolojik Bakış Bazen, doğanın en sıradan gibi görünen detayları, insan psikolojisinin derinliklerine dair önemli ipuçları verebilir. Bu yazıda, Atlas böceği gibi büyük ve etkileyici bir böceğin ne kadar ağır olduğuna odaklanmak, belki de düşündüğümüzden çok daha fazlasını keşfetmemizi sağlayabilir. Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümlemeye çalışırken, fiziksel büyüklük, güç ve korku gibi unsurların içsel dünyamızda nasıl yankı bulduğunu gözlemlemek oldukça ilginçtir. Atlas böceği, doğanın en büyük böceklerinden biri olarak dikkat çeker, ancak bu tür bir canlıyı anlamak, yalnızca onun fiziksel özelliklerinden değil, aynı zamanda psikolojik ve toplumsal algılarımızdan da etkilenir. Peki, Atlas böceği ne kadar…
8 Yorum12 makam nedir? Küresel ve yerel bakışla bir yolculuk Konuya farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, “12 makam nedir?” sorusu bana tek bir cevaptan çok, birbirine dokunan hikâyeler çağrıştırıyor. Müzikal “makam/maqam/muqam” geleneği; Orta Doğu’dan Orta Asya’ya, Anadolu’dan Kuzey Afrika’ya uzanan geniş bir haritanın ortak dili. Bu yazıda hem dünya ölçeğinde, hem de yerelden bakarak “12” sayısının neden ve nasıl bir referans noktası olduğuna değineceğim. Okurken kendi deneyimlerinizi de düşünün: Duyduğunuz bir ezgi size hangi coğrafyayı anımsatıyor? Yorumlarda buluşalım. 12 makam nedir? Kısa cevap: “12 makam” tek bir evrensel liste değildir; farklı kültürlerin çekirdek modal kümelerini adlandırma biçimidir. Bazı geleneklerde 12…
8 YorumŞarkının Giriş Müziğine Ne Denir? Bir “Intro”nun Kalbe Düşen İlk Kıvılcımı Bu yazıyı, size bir hikâye anlatmak için açıyorum. Çünkü bazen tek bir notanın söylediği şeyi binlerce kelime anlatamaz. “Şarkının giriş müziğine ne denir?” diye sorulduğunda, teknik bir cevap vermek kolay: intro. Ama o ilk anın, kalbe değen ilk kıvılcımın arkasında bir dünyanın saklı olduğunu birlikte keşfedelim. Stüdyoda Bir Gece: Efe ve Derya’nın Şarkısı Gece yarısını çoktan geçmişti. Küçük stüdyo, sarı bir abajurun ışığında uykusunu unutmuş gibiydi. Müzik yapımcısı Efe, kulaklığını takmış, ekrandaki ölçüleri tek tek tarıyordu. Derya ise, pencereden sızan rüzgârın ritmine kapılmış, elinde defteriyle mırıldanıyordu. Efe’nin zihni netti:…
8 YorumHeykeltraş Ne Kadar Maaş Alır? Felsefi Bir Bakış Sanat, insanın en derin duygularını, düşüncelerini ve varoluşsal sorularını dışa vurabildiği bir yoldur. Heykel, bu yolun somut bir örneğidir; bir taşın, bronzun ya da mermerin, insan ruhunun dilini konuşmasını sağlamak, heykeltıraşın varoluşsal görevlerinden biridir. Ancak heykeltraşlık, sadece maddi bir iş değil, aynı zamanda anlam yüklü bir yaratım sürecidir. Peki, bir sanatçının emeğinin karşılığı olan maaş, bu derin anlamla ne kadar örtüşebilir? Bu yazıda, bir heykeltıraşın maaşını felsefi bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. Etik Perspektiften Heykeltraşın Maaşı Bir işin maaşı, onun etik değerleriyle doğrudan ilişkilidir. Heykeltraşın aldığı maaş, sanatın toplumsal değerini ve emeğin karşılığını…
8 YorumHendek Merkez İlçe Mi? Edebiyatın Gözünden Bir Mekan Çözümlemesi Kelimenin gücü, bir anlatıcının gözünden dünyayı biçimlendirdiği en önemli araçtır. Sözün ve yazının dönüştürücü etkisi, insanları sadece bilgiyle değil, duygu ve düşünceyle de şekillendirir. Edebiyat, bir yeri, bir zaman dilimini ya da bir toplumu yalnızca somut bir şekilde betimlemekle kalmaz; aynı zamanda her bir kelime, her bir cümle, bir anlam evreni yaratır. Hendek Merkez’in ilçe olup olmadığı sorusu, belki de dışarıdan bakıldığında çok basit bir idari mesele gibi görünebilir. Ancak bir edebiyatçının bakış açısıyla ele alındığında, bu soru, bir mekânın kimliği, tarihsel katmanları ve kültürel bağlamları üzerine derinlemesine bir çözümleme fırsatıdır.…
4 Yorum